ดอกเบี้ยนโยบายเกี่ยวอะไรกับระบบเศรษฐกิจ

ดอกเบี้ยนโยบายเป็นเครื่องมือการเงินที่มีคณะกรรมการนโยบายการเงิน (กนง.) เป็นผู้ดูแลเพื่อควบคุมเศรษฐกิจให้โตอย่างเหมาะสม แต่เคยสงสัยกันไหมว่าการปรับดอกเบี้ยนโยบายมีกลไกเกี่ยวข้องกับการขยายหรือหดตัวของระบบเศรษฐกิจยังไง แล้วนำมาประยุกต์ใช้กับการลงทุนได้อย่างไรบ้าง

ปรับดอกเบี้ยนโยบายขาขึ้น

หากเศรษฐกิจช่วงนั้นเติบโต ราคาสินค้าจะสูงขึ้น เงินเฟ้อสูงขึ้น แต่กำลังซื้อประชาชนเริ่มลดลง พูดง่าย ๆ ก็คือ ของแพงขึ้น ซื้อของได้น้อยลง

เปรียบเทียบง่ายๆ ระบบเศรษฐกิจก็เหมือนการขับรถ ดอกเบี้ยนโยบายก็เหมือนคันเร่งและเบรครถ ถ้ารถเคลื่อนที่เร็วเกินไปอาจจะทำให้เกิดอันตรายได้ จึงต้องเหยีบเบรคเพื่อรักษาระดับความเร็วให้เหมาะสม ซึ่งการเหยียบเบรคในทางเศรษฐศาสตร์คือการขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย ผ่านตลาดซื้อคืนพันธบัตร เพื่อส่งสัญญาณให้ธนาคารพาณิชย์ปรับเพิ่มอัตราดอกเบี้ยทั้งเงินฝากและเงินกู้ ดอกเบี้ยเงินฝากที่สูงขึ้นจูงใจให้คนอยากฝากเงินมากขึ้น จึงลดการใช้จ่ายในครัวเรือนเพื่อจะได้มีเงินไปฝากในธนาคารมากขึ้น แต่ในทางกลับกัน ดอกเบี้ยแพงขึ้นทำให้คนและภาคเอกชนอยากกู้ยืมน้อยลง

ดังนั้น จะเห็นว่า การขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายจะช่วยชะลอการขยายตัวทางเศรษฐกิจและเงินเฟ้อลงให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม ไม่ให้ร้อนแรงจนเกินไป

ปรับดอกเบี้ยนโยบายขาลง

ในทางกลับกันหากเศรษฐกิจช่วงนั้นหดตัว ราคาสินค้าแทบจะไม่เพิ่มขึ้น เงินเฟ้อต่ำลง คนไม่อยากใช้จ่าย แต่กำลังซื้อประชาชนเริ่มเพิ่มขึ้น พูดง่าย ๆ ก็คือ ราคาของถูกลง ซื้อของได้มากขึ้น

ตามที่เคยเปรียบเทียบว่า ระบบเศรษฐกิจก็เหมือนการขับรถ ดอกเบี้ยนโยบายก็เหมือนคันเร่งและเบรครถ ตอนนี้ถ้ารถเคลื่อนที่ช้าเกินไปอาจทำให้ถึงจุดหมายไม่ทัน จึงต้องเหยียบคันเร่งเพื่อเพิ่มความเร็ว ซึ่งการเหยียบคันเร่งในทางเศรษฐศาสตร์คือการลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย ผ่านตลาดซื้อคืนพันธบัตรเพื่อส่งสัญญาณให้ธนาคารพาณิชย์ปรับลดอัตราดอกเบี้ยทั้งเงินฝากและเงินกู้ ดอกเบี้ยเงินฝากที่ลดลง ทำให้คนอยากฝากธนาคารน้อยลง และกระตุ้นให้คนกับภาคเอกชน อยากถอนเงินไปใช้จ่าย และลงทุนมากขึ้นเพื่อมองหาผลตอบแทนที่ดีกว่าฝากเงินในธนาคาร

ดังนั้น จะเห็นว่า การลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย จึงเหมือนเป็นการเหยียบคันเร่งให้ระบบเศรษฐกิจจึงช่วยกระตุ้นทางเศรษฐกิจให้กลับมาขยายตัวอีกครั้ง

ขอบคุณข้อมูลจาก https://treasurist.com/article/policyrate